Berdasarkan petikan di BBC.Com, terdapat satu bangunan sekolah di Finland yang mempunyai bau seperti “lush pine forest” di bilik makan tengah hari di sekolah menengah atas yang baharu di Helsinki, tetapi kenyataannya ruangan tersebut tiada penyegar udara wangi. Sebaliknya, kebanyakan bangunan lima tingkat telah dibina daripada kayu.
Sekolah itu tidak akan siap sehingga tahun depan, walaupun panel kayu licin sudah memenuhi banyak dinding dalaman. Kayu juga telah digunakan dalam struktur menanggung beban, untuk menyokong siling antara lantai, dan sebagai pelapisan pada bahagian luar.
“Ia adalah pilihan yang lebih mampan,” kata Miimu Airaksinen, seorang jurutera dan naib presiden pembangunan di SRV, syarikat pembinaan Finland di belakang sekolah itu.
“Tetapi kami juga bekerja dengan kayu kerana kayu adalah bahan yang bagus, orang ramai menghargai dan menyukai kayu dan reka bentuk kayu.”
Projek ini adalah sebahagian daripada trend yang semakin meningkat dalam industri bangunan Finland. Pemaju semakin menukar lebih banyak bahan arus perdana seperti konkrit dan keluli, memihak kepada kayu. Ia dikaitkan dengan usaha bercita-cita tinggi negara untuk mencapai neutraliti karbon menjelang tahun 2035 dan menjadi peneraju ekonomi pekeliling Eropah.
Dengan tiga perempat tanah di Finland diliputi oleh hutan, kayu adalah bahan yang mudah didapati di sini, walaupun ia perlu diperkukuh untuk digunakan di bangunan pertengahan dan tinggi.
Di Finland, di mana vila kayu berkembar dan kotej musim panas adalah perkara biasa, terdapat kurang kebimbangan orang ramai tentang kebakaran berbanding di bahagian dunia yang kurang biasa menggunakan kayu sebagai bahan binaan.
Walau bagaimanapun, SRV masih menghadapi persoalan tentang mudah terbakar, terutamanya di bangunan yang lebih tinggi. Terdapat banyak bukti bahawa jenis kayu kayu berlamina silang (CLT) berfungsi dengan baik dalam kebakaran, kata Cik Airaksinen, kerana ia direka untuk menahan tahap haba yang tinggi dan boleh menjadi lebih perlahan untuk runtuh berbanding konkrit.
Di tapak pembinaan sekolah atas, pasukan Cik Airaksinen sedang sibuk menghiris papak kayu kejuruteraan yang dipanggil CLT yang dihasilkan dengan mengikat bersama lapisan panel kayu pada sudut tepat. “Anda membuat kayu lebih keras, jadi itu menjadikan kayu lebih kuat,” jelasnya.
Kayu kejuruteraan seperti CLT mempunyai pelbagai faedah alam sekitar, termasuk jauh lebih ringan daripada banyak bahan binaan, jadi kurang jentera dan tenaga berat diperlukan semasa pembinaan. Bangunan juga boleh menjadi lebih cepat untuk disiapkan kerana tiada fasa pengeringan seperti yang berlaku dengan konkrit.
Selain itu, bangunan kayu sebenarnya mengeluarkan lebih banyak karbon dioksida dari atmosfera daripada yang dikeluarkan mereka boleh menahan karbon yang diserap dari atmosfera oleh pokok selama lima hingga enam dekad. Sebaliknya, keluli dan konkrit meninggalkan jejak karbon yang besar.
“Ia benar-benar boleh membantu kami dengan perubahan iklim, ” kata Ali Amiri, penyelidik bangunan mampan di Universiti Aalto berhampiran Helsinki, dan bekas jurutera awam.
“Jika kita membuat perbandingan dengan bangunan kayu dan bangunan lain seperti konkrit atau keluli atau bangunan bata, kayu mempunyai sekitar 20% hingga 30% lebih rendah pelepasan gas rumah hijau. Jadi ini berita yang sangat baik.”
Menurut penyelidikan pasukannya, jika 80% bangunan kediaman baharu di Eropah diperbuat daripada kayu, mereka boleh menyimpan sehingga 55 juta tan karbon dioksida setahun. Itu bersamaan dengan hampir separuh pelepasan tahunan yang dibuat oleh industri simen di benua itu.
Kayu kejuruteraan seperti CLT telah digunakan di Eropah sejak 1990-an, tetapi ia telah mengalami kebangkitan semula di Finland berkat program pembinaan kayu yang disokong kerajaan yang direka untuk memastikan 45% bangunan awam menggunakan kayu sebagai bahan utama menjelang 2025. Pemaju boleh memohon geran dan mendapatkan bantuan dengan tugas seperti perolehan dan komunikasi risiko. “Saya rasa setiap syarikat sedang membuat bangunan kayu hari ini,” kata Cik Airaksinen. “Tekanan adalah untuk kemampanan.”
Di sekolah menengah atas, papan gipsum, yang diperbuat daripada batu kapur dan tidak mudah terbakar, digunakan untuk menambah lapisan perlindungan tambahan pada dinding dalaman di tingkat yang lebih tinggi. “Kami perlu mengambil serius tentang keselamatan kebakaran,” kata Cik Airaksinen. “Kami juga melakukan banyak simulasi mengenai pemindahan dan ketahanan sekiranya berlaku kebakaran.”
Aliran kayu juga turut berlaku di sektor swasta. Data daripada Persekutuan Industri Kerja Kayu Finland mencadangkan ia sudah menjadi bahan utama dalam 4% pangsapuri dan 16% bangunan komersial.
Di pusat bandar Helsinki malah terdapat kawasan kejiranan baharu, Wood City, dengan ratusan rumah pangsa kayu baharu.
Ia juga menempatkan ibu pejabat gergasi permainan Finland, Supercell, di mana watak kayu berukir yang besar dan panel melengkung yang dramatik menjadikan kawasan penerimaan yang berkesan, dan garisan kayu di dinding lapan tingkat ruang pejabat pelan terbuka, kafe dan juga bilik tidur.
Syarikat Cybersecurity WithSecure sedang dalam proses membina pejabat baharu bersebelahan, dengan kerjasama SRV dan Stora Enso, pengeluar utama kayu kejuruteraan Finland.
Dan, mungkin paling tidak menghairankan, di negara di mana orang ramai suka berpeluh, salah satu tarikan riadah yang paling popular di Helsinki ialah sauna kayu gergasi dan kompleks restoran. Dibuka pada 2016, kompleks Löyly telah memenangi pelbagai anugerah global untuk struktur seperti jubah kayu yang menarik, yang membolehkan pelawat memanjat bumbungnya yang landai.
Kumpulan kempen alam sekitar seperti WWF telah menimbulkan kebimbangan bahawa meningkatkan pembinaan bangunan kayu boleh memberi tekanan yang terlalu tinggi kepada hutan planet ini.
“Dari perspektif iklim, ia adalah cara yang baik untuk menyimpan karbon, tetapi sebaliknya kami meningkatkan tahap keseluruhan penggunaan sumber asli,” kata Mai Suominen, pakar hutan terkemuka untuk WWF. “Oleh kerana jelas kami memerlukan produk berasaskan kayu lain juga, seperti kertas atau bahan pembungkusan, dan jika kami merancang untuk meningkatkan pengeluaran lain, kami meningkatkan tahap pemotongan.”
Syarikat pengeluaran kayu Finland telah komited untuk menanam semula kawasan balak dengan cara yang sensitif dan mampan. Walau bagaimanapun, Cik Suominen berhujah bahawa masih terdapat risiko kepelbagaian biologi yang lebih rendah jika pengeluaran meningkat pada masa hadapan, yang boleh memberi kesan kepada haiwan dan manusia.
“Kemudian proses hutan, pada satu ketika ia runtuh dan mereka tidak begitu fleksibel untuk bertindak balas terhadap perubahan keadaan persekitaran yang disebabkan oleh perubahan iklim. Kita akan menghadapi lebih banyak hujan, lebih banyak kemarau dan wabak serangga.”
Pakar kemampanan Nani Pajunen dari Dana Inovasi Finland, Sitra, bersetuju bahawa adalah penting firma pembinaan di Finland dan seterusnya tidak begitu sahaja mengikuti tren bangunan kayu dalam usaha untuk kelihatan lebih hijau.
Beliau berhujah adalah lebih penting bagi perniagaan membuat penilaian luas tentang jejak karbon proses pengeluaran mereka, dan potensi kitaran hayat bahan yang berbeza.
Contohnya, inovasi terbaharu lain yang direka untuk meningkatkan kemampanan dalam sektor ini, seperti konkrit dan keluli yang boleh dikitar semula, mungkin lebih tahan lama daripada kayu dalam projek berskala besar seperti blok pangsapuri yang sangat tinggi, tempat awam atau jambatan.
“Ia bukan persoalan hitam putih yang mana bahan salah dan betul, ” dia berhujah. “Ini mengenai sikap. Anda perlu berfikir, jika anda seorang jurutera dalam sektor pembinaan, bagaimana menggunakan bahan dengan cara yang lebih mampan.”
Walaupun kebimbangan alam sekitar, sektor bangunan kayu berkembang, dengan negara-negara Nordik lain, Jerman, Kanada dan AS khususnya meningkatkan pengeluaran mereka dalam beberapa tahun kebelakangan ini.
Syarikat penyelidikan pasaran Fortune Business Insights baru-baru ini menilai pasaran CLT pada $806m (£715m) dan meramalkan pertumbuhan sebanyak 14% menjelang 2028.
Berikutan perang Ukraine yang menaikkan kos global keluli dan tenaga, Encik Amiri berkata pasukan penyelidiknya juga telah melihat peningkatan dalam pertanyaan daripada perniagaan dan pembuat keputusan dari seluruh dunia.
Walaupun Encik Amiri meramalkan pembinaan bangunan kayu akan “pasti meningkat” di Eropah dan Amerika Utara pada tahun-tahun akan datang, beliau menegaskan bahawa bangunan dengan kayu kejuruteraan untuk projek bertingkat masih “sedikit lebih mahal” daripada menggunakan bahan yang lebih biasa. Ini, dia berpendapat, mungkin menyukarkan untuk memujuk negara yang mempunyai akses kepada konkrit dan keluli murah untuk menukar arah.
Kembali di antara trak forklift dan penggali yang terus mengubah tapak pembinaan sekolah SRV, Cik Airaksinen berkata beliau menjangkakan sektor bangunan kayu meningkat seiring dengan pembangunan bahan rendah karbon baharu.
“Kami memberi tumpuan kepada membina bangunan mampan dan bangunan bijak kitaran hayat,” katanya. “Itu masa depan.”
